Uburiganya Mu By’umwuka, Ukwemera Kwahindutse Ubucuruzi
1 min read

Uburiganya Mu By’umwuka, Ukwemera Kwahindutse Ubucuruzi

Mu gihugu cya Haiti, ukwemera n’icyizere by’abantu byahindutse isoko ryunguka cyane. Abitwa abahanuzi n’abapasiteri bakomeye bategura ibiterane bikomeye bavuga ko bazana ibitangaza, agakiza n’ubugingo bushya, ariko nyuma yabyo hakaba hihishe uburiganya, amanyanga y’imari n’imyitwarire ikomeje kuvugisha benshi amangambure.

Mu bitaramo byitirirwa by’imbaraga z’Imana, abantu basabwa gutanga amafaranga kugira ngo babone umugisha, gukira cyangwa bakorerwe ubuhanuzi. Ibicuruzwa bita “byera” nk’amavuta, udukariso twavuzweho imigisha n’amazi yitwa Jeriko bigurishwa ku giciro gihanitse, bikagaragaza ko ukwemera kwahindutse amafaranga.

Uko ubu bucuruzi bw’ukwemera bukorwa
Abapasiteri bamwe bakoresha imihango y’amaboko, indirimbo za kera zivanze n’amasengesho y’ibintu by’amayobera, byose bigamije gushishikariza abantu gutanga. Ibyo bita “ibikoresho byera” bihinduka amatike yinjiza abantu mu ijuru, mu gihe ibiterane binini bitanga isura y’agakiza ariko bikinjiriza abayobora ayo madini miliyari z’amafaranga.

Abayoboye uru ruganda rw’ukwemera
Mackenson Dorilas yavuze ko ashobora kuzura abapfuye, asaba abantu impano z’ukwemera kugira ngo bakire. Abamutanzeho amafaranga bamwe bemeza ko ari uburiganya, nyamara nta gikorwa cy’ibyo bari biteze cyakurikiyeho. Ni mu gihe batahise bagana amategeko. Pasteri André Muscadin ashinjwa gusaba amafaranga yitwa amaturo yihariye nk’iryo yise Shalom rigura 1000 gourdes, akabwira abantu ko agakiza kabo gaterwa n’amaturo batanga.

Mu gihe aba bayobozi b’amatorero bakungahaye, Leta ya Haiti iracecetse nta tegeko rihari rigenzura ayo madini cyangwa ayo mafaranga. Ibyo byateye ingaruka zikomeye: imiryango ikomeje guhombye, urubyiruko rwabuze icyerekezo, n’igihugu gisigaye aho ukwemera gukorerwamo ubucuruzi aho gufasha sosiyete.

Uburiganya mu by’umwuka burica gahoro ariko bunoza. Ukuzuzwa n’Imana ntigusabwa amafaranga cyangwa amatike. Niba agakiza k’uwiyita ko ari pasiteri kagendeye ku bikapu byawe, menya ko atari Imana yagusuye, ahubwo ari umucuruzi wambaye umwenda w’abizerwa.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *