Abagabo Bibasiwe Kurusha Abagore: Indwara Zo Mu Mutwe Ziyongereye Ku Gipimo Cyo Hejuru Mu Rwanda
1 min read

Abagabo Bibasiwe Kurusha Abagore: Indwara Zo Mu Mutwe Ziyongereye Ku Gipimo Cyo Hejuru Mu Rwanda

Indwara zo mu mutwe ni kimwe mu bibazo bihangayikishije Isi, byagera ku Banyarwanda zigasya zitanzitse kuko umwe mu bantu batanu aba yarahuye n’ibibazo by’ubuzima bwo mu mutwe.

Ni ndwara zimaze igihe zivurirwa mu Bitaro bya Ndera bimaze hafi imyaka 57 bitangiye gutanga serivisi mu Rwanda, icyakora ababigana barenze ubushobozi bwarwo, ku buryo bagera ku 116%.

Imibare igaragaza ko nko mu 2024/2025 byakiriye abarwayi 119.859, biyongereyeho 17,7% ugereranyije n’umwaka wari wabanje.

Dr. Arthur Rukundo umaze imyaka 20 akorera mu Bitaro bya CARAES Ndera, agaragaza ibikomeje guteza ibi bibazo, abageramiwe kurusha abandi n’icyakorwa ngo byibuze imibare igabanywe.

Yavuze ko bafite ishami rirebana n’indwara z’imyakura n’iryita ku ndwara zo mu mutwe, agaragaza ko ugiye i Ndera wese aba atajyanywe n’ibisazi nk’uko bamwe babyita.

Nko mu 2024/2025, abakiriwe bafite indwara zo mu mutwe ‘psychiatric cases’ bangana na 66.335 naho indwara z’imyakura zizwi nka ‘neurological cases’ bari 53.524.

Ati “Umuntu ashobora kuza i Ndera ari uko yagize ikibazo cya paralysie ku kuboko. Ariko iyo uvuze ngo umuntu bamujyanye i Ndera nta kindi bahita bumva uretse kuba ikibazo cyo mu mutwe. Umuntu wese waje kwivuriza i Ndera ntabwo buri gihe aba arwaye mu mutwe.”

Indwara zo mu mutwe ziganje ni igicuri (Epilepsy) aho abayifite ibyo bitaro byakiriye mu 2024/2025 ari 36.097 bangana 29,08% by’abarwayi bose babiganye, indwara ifata ubwonko yitwa ‘Schizophrenia’ iyi ni yo ndwara yo mu mutwe yeruye, ni ukuvuga uburwayi bwo mu mutwe bukabije ari na yo benshi bajyaga bita ibisazi.

Ibi bitaro byakiriye abayirwaye bagera ku 24.991, bangana na 20,14% by’abarwayi bose bakiriwe.

Hari kandi indwara ya Acute and Transient Psychotic Disorder (ATPD), ishobora kuza ihutiyeho ariko nanone idatinda gukira, ishobora nko guterwa n’umunaniro umuntu ahuye na wo, igikomere cyangwa ikoreshwa ry’ibiyobyabwenge bamwe bayita umujagararo n’izindi.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *